سارکوم رحم در دسته سرطان های بدخیمی است که احتمال مرگ را برای بیماران به وجود میآورد. علائم این بیماری با بسیاری از بیماری های دیگر زنان مشابه است و به همین دلیل گاها دیر تشخیص داده میشود. این نوع سرطان، ماهیت تهاجمی داشته و احتمال عود بسیار بالا دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سارکوم تا انتهای ماله ما را همراهی کنید.
سارکوم رحمی چیست؟
سارکوم رحمی یک نوع سرطان نادر است که در بافت های رحم تشکیل میشود. رحم ساختاری عضلانی است که درون شکم بانوان قرار دارد و نقش اصلی در جایگزینی و رشد جنین و نگهداری جنین در طول دوران بارداری دارد.
سارکوم های رحمی از بافت های عضلانی رحم (سارکوم عضلانی) و بافت های پوششی رحم (سارکوم پوششی) نشات میگیرند. این سارکوم ها از سلول های غیرطبیعی و غیرنرمال در رحم تشکیل میشوند که به صورت غیر منظم و نامنظم رشد میکنند و به بافتهای دیگر یا اندام های دیگر در نزدیکی رحم گسترش مییابند. مهم است که در صورت وجود هرگونه علامت یا عارضه غیرعادی در رحم، از جمله خونریزی ناشی از جنین خارج شده یا بعد از سن یائسگی، به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
انواع سارکوم رحم
سارکوم رحم نوعی سرطان از بافت های عضلانی رحم یا بافت های پوششی دیگر رحم منشأ میگیرد. در زیر، برخی از انواع سارکوم رحم را بررسی میکنیم:
لیومیوسارکوم رحم
لیومیوسارکوم رحم یک نوع سارکوم رحمی است که از بافت عضلانی صاف رحم نشات میگیرد. این سرطان بسیار نادر است و تشخیص آن توسط پزشکان متخصص سرطان انجام میشود. لیومیوسارکوم رحم معمولاً در زنان بین سنین 40 تا 60 سال تشخیص داده میشود. با توجه به نادر بودن لیومیوسارکوم رحم و خطرهای جدی آن، مهم است که در صورت وجود هرگونه علامت یا عارضه غیرعادی در رحم، به بهترین متخصص زنان مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
سارکوم استرومایی آندومتر
سارکوم استرومایی آندومتر از بافت پشتی رحم نشات میگیرد. این سرطان رحم نادر است و به طور کلی حدود 1-3 درصد از تمام سرطان های رحم را شامل میشود. برای تشخیص سارکوم استرومایی آندومتر، انجام تستها و فرآیندهای تشخیصی مانند بررسی بالینی، سونوگرافی، بیوپسی بافتی و بررسی نمونههای بافتی تحت میکروسکوپ انجام میشود.
سارکوم تمایز نیافته
در واقع، سلول های سارکوم تمایز نیافته شباهت بسیار کمی به سلول های طبیعی یا نرمال دارند و به صورت غیر منظم و نامنظم رشد میکنند. با توجه به نبود تمایز سلولی، سارکوم تمایز نیافته میتواند در هر قسمتی از بدن از جمله در بافت های نرم، استخوان، عضلات و اعضای داخلی ایجاد شود. بنابراین، ممکن است در بخش های مختلفی از بدن به عنوان سارکوم تمایز نیافته مانند سارکوم تمایز نیافته عضلانی، سارکوم تمایز نیافته استخوانی و غیره شناخته شود. با توجه به خصوصیات نامعین و تنوع سارکوم تمایز نیافته، مشاوره با یک تیم پزشکی متخصص سرطان ضروری است تا تشخیص دقیق و برنامه درمانی مناسب تعیین شود.
آدنوسارکوم
آدنوسارکوم یک نوع سارکوم رحمی است که از ترکیب بافت غددی و بافت سارکوماتوئید تشکیل شده است. این سرطان نسبتاً نادر است و به طور عمدتاً در زنان جوان یا میانسال دیده میشود.
آدنوسارکوم معمولاً در اندومتر (لایه داخلی رحم) شکل میگیرد و میتواند به صورت یک توده خرده در رحم ظاهر شود. این توده ممکن است خونریزی رحمی غیر معمول، درد شکمی و افزایش حجم رحم را به همراه داشته باشد. در بعضی موارد، آدنوسارکوم میتواند به گردش خون در رحم واژن وارد شده و باعث خونریزی شدید شود.
تومورهای خوش خیم رحم
تومورهای خوش خیم رحم به تودههای غیر سرطانی یا بی خطر اطلاق میشود که در رحم زنان شکل میگیرند. دو نوع شایع از تومورهای خوش خیم رحم عبارتند از فیبروئیدها و پولیپهای رحمی .
فیبروئید ها:
فیبروئید ها یا تومورهای میومتری، تودههای خوش خیم رحمی هستند که از بافت عضلانی رحم (میومتر) شکل میگیرند. آنها معمولاً از عضلات صاف رحم به دست میآیند و ممکن است در اندازه و مکان متفاوتی در رحم یافت شوند.
پولیپ های رحمی :
پولیپ های رحمی از رشد غدهای و بافت اپیتلیال (لایه سطحی رحم) به دست میآیند. آن ها به صورت تودههای کوچک در دیوار رحم شکل میگیرند. پولیپهای رحمی ممکن است خونریزی رحمی نامعمول، خونریزی بین دورههای قاعدگی ایجاد کنند.
آیا سارکوم رحم قابل پیشگیری است؟
متأسفانه، سارکوم رحم قابلیت پیشگیری کامل را ندارد. به عنوان یک نوع سرطان توده ای نادر در رحم، علل دقیق بروز آن هنوز به طور کامل مشخص نیستند اما برخی عوامل ریسک شناخته شده برای سارکوم رحم، عبارتند از:
· سن
· تاریخچه خانوادگی
· تاریخچه تابعیت رحمی
· تاریخچه عفونتها
با توجه به نداشتن روشهای پیشگیری موثر، بهترین راه برای شناسایی زودهنگام سارکوم رحم، آگاهی از علائم و عوارض آن و انجام معاینات و تستهای منظم است. در صورت تجربه هرگونه علائم نامعمول مانند خونریزی رحمی غیرمعمول، درد شکمی شدید یا تغییرات غیرعادی در روند قاعدگی، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
آزمایشات برای تشخیص سارکوم رحم
برای تشخیص سارکوم رحم، پزشک معالج ترکیبی از روش ها و آزمایش ها استفاده میکند. در زیر چند آزمایش رایج برای تشخیص سارکوم رحم ذکر شده است:
بررسی بالینی: پزشک با شما درباره علائم و عوارضی که تجربه میکنید، مصاحبه میکند و سوابق پزشکی و خانوادگی را بررسی کند.
آزمایش خون: آزمایش خون شامل بررسی شاخص های عمومی مانند شاخص های التهاب، شاخص های کبدی و تست های توابع کلیه میباشد.
سونوگرافی: سونوگرافی ترانس واژینال یک روش تصویربرداری است که با استفاده از امواج صوتی، توده های موجود در رحم را تشخیص میدهد. این آزمایش میتواند کمک کند تا توده هایی مانند فیبروئیدها یا پولیپ رحم تشخیص داده شوند.
ماموگرافی: در برخی موارد، پزشک ممکن است ماموگرافی را برای بررسی تودههای رحمی در صورتی که به اندازهای بزرگ باشند که بر روی سرویکس (گردن رحم) فشار بیاورند، توصیه کند.
هیستروسکوپی: در این روش، با استفاده از یک دستگاه به نام هیستروسکوپ، پزشک رحم را مستقیماً بررسی میکند. این روش میتواند اطلاعات دقیق تری در مورد سارکوم رحم و سایر تودهها در رحم ارائه دهد.
بیوپسی: برای تأیید تشخیص سارکوم رحم، بیوپسی بافتی در برخی بیماران انجام میشود. در این روش، با استفاده از یک سوزن نازک، نمونهای از بافت مشکوک در رحم برداشته میشود. سپس نمونهبرداری شده به آزمایشگاه فرستاده میشود تا تحت بررسی مجدد و بررسی میکروسکوپیک قرار گیرد و تشخیص نهایی بیماری قطعی شود.
بیشتر بدانید: چسبندگی رحم در زنان
علائم و نشانههای سارکوم رحم
سارکوم رحم در مراحل ابتدایی خود بدون علائم و نشانههای واضح است. با این حال، در موارد پیشرفته تر سارکوم رحم، علائم و نشانههای زیر ممکن است ظاهر شوند:
· خونریزی غیرعادی
· درد شکمی
· تغییرات در قاعدگی
· افزایش حجم شکم
· اشکال در مثانه و روده
برخی از این علائم و نشانه ها میتوانند مشابه علائم بیماری های دیگر باشند، اما اگر شما علائم مشکوک داشته باشید، بهتر است به متخصص زنان مراجعه کنید.
عواملی که میتوانند خطر ابتلا به سارکوم را افزایش دهند چیست؟
چندین عامل میتوانند خطر ابتلا به سارکوم رحم را افزایش دهند. در ادامه برخی از این عوامل را بررسی میکنیم:
· سابقه خانوادگی
· عدم باروری
· تاریخچه قاعدگی نامنظم.
· استفاده از داروهای هورمونی
· تاریخچه درمان با پرتو درمانی
· تاریخچه لوسمی
· استفاده از تاموکسیفن
لازم به ذکر است که وجود یک یا چند عامل خطر، به تنهایی نمیتواند تشخیص سارکوم رحم را قطعی کند.
درمان انواع سارکوم رحمی
درمان سارکوم رحمی به طور کلی بستگی به نوع آن دارد. در ادامه روش های درمانی شایع برای انواع سارکوم رحمی را بررسی میکنیم.
درمان سارکوم رحمی اسموتیک معمولاً شامل عمل جراحی است. هیسترکتومی که شامل برداشت رحم است، به عنوان درمان اصلی استفاده میشود. در برخی موارد، اگر سارکوم به میزان کمی به بافت های اطراف توسعه یافته باشد، امکان حفظ تخمدانها و لوله های فالوپ وجود دارد. پس از عمل جراحی، ممکن است به عنوان درمان تکمیلی رادیوتراپی یا شیمی درمانی نیز استفاده شود.
در درمان سارکوم رحمی لیومیوسارکوم نیز هیسترکتومی معمولاً به عنوان درمان اصلی استفاده میشود. اگر سارکوم به اندازه کافی جزئی از رحم را تحت تاثیر قرار داده باشد، ممکن است علاوه بر حذف رحم، برداشت تخمدانها و لوله های فالوپی نیز انجام شود.
در درمان سارکوم رحمی اندومتریال، هیسترکتومی که شامل عمل برداشتن رحم است، به عنوان درمان اصلی استفاده میشود. پس از عمل جراحی برای برداشت رحم، در برخی موارد رادیوتراپی و شیمی درمانی نیز ممکن است برای کاهش خطر عود سارکوم ممکن است استفاده شوند.