دیسمنوره به معنای دردهای قاعدگی است که به واسطه انقباضات رحمی در دورههای قاعدگی ایجاد میشود. درد ضربانی و تنگی در ناحیه پایین شکم از علائم رایج این مشکل است. بسیاری از خانمها قبل و در طول دوره قاعدگی با این دردها مواجه میشوند. در برخی از افراد، این دردها قابل تحمل هستند، اما در برخی دیگر به حدی شدید میشود که میتواند بر فعالیتهای روزانه آنها تاثیرگذار باشد. به طور کلی، دردهای شدید قاعدگی در افرادی که پریود نامنظم و خونریزی شدید دارند، رایجتر است. گاهی اوقات، درد قاعدگی ناشی از مشکلات و بیماریهای خاصی است که نیاز به درمان دارد. در این مقاله، قصد داریم علل بروز قاعدگی دردناک را مورد بررسی قرار داده و چند روش درمانی موثر مرتبط با آن را معرفی کنیم.
قاعدگی دردناک (دیسمنوره) چیست؟
بیشتر زنان در طول قاعدگی مقداری درد تجربه میکنند. برخی از زنان درد کمتری دارند، اما برخی دیگر دردهای شدیدی خواهند داشت که برای چند روز به طور کامل فعالیتهای روزمرهشان را متوقف میکند. درد شدید قاعدگی که به آن دیسمنوره یا دُشدَشتانی میگویند، نیاز به درمان دارند.
انواع قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
قاعدگی دردناک به دو دسته اصلی تقسیم میشود که شامل دیسمنوره اولیه و ثانویه است. در ادامه انواع این بیماری را به شما معرفی خواهیم کرد:
دیسمنوره اولیه
دیسمنوره اولیه یا معمولی، به دردهای مکرر در زمان قاعدگی اشاره دارد که به صورت منظم تکرار میشوند. این دردها ناشی از بیماری یا اختلال دیگری نیستند و فقط به قاعدگی مرتبط هستند. در این نوع قاعدگی، دردها یک یا دو روز قبل از شروع خونریزی یا همزمان با آن آغاز میشوند و به صورت دردی خفیف تا شدید در قسمت پایین شکم، پشت یا ران احساس میشوند. این دردها معمولا بین ۱۲ تا ۷۳ ساعت طول میکشند. قاعدگی دردناک اولیه پس از اولین پریود آغاز میشود و با گذشت زمان، با افزایش سن یا پس از اولین زایمان بهبود مییابد.
دیسمنوره ثانویه
دیسمنوره ثانویه به دردهایی ناشی از اختلالات و عفونتهای دستگاه تناسلی گفته میشود. عوامل زمینهای مانند تنبلی تخمدان، اندومتریوز، آدنومیوز، فیبروم رحم و غیره میتوانند باعث بروز این مشکل شوند. علائم تشخیص دیسمنوره ثانویه عبارتند از شروع دردها زودتر و مدت آنها بیشتر از دیسمنوره اولیه است. معمولا با علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، اسهال و خستگی همراه نمیشوند.
علائم قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
علائم دیسمنوره شامل موارد زیر هستند:
· درد ضربان دار یا گرفتگی زیر ناحیه شکم که ممکن است گاهی شدید باشد.
· دردی که یک تا سه روز قبل از قاعدگی آغاز میشود، ۲۴ ساعت قبل از پریود به حداکثر خود میرسد و دو تا سه روز بعد فروکش میکند.
· دردی که به قسمتهای تحتانی کمر و ران سرایت میکند.
· دردی که مبهم و مداوم است.
· احساس فشار در شکم.
در برخی زنان، این علائم ممکن است با علائم دیگری مثل حالت تهوع، سردرد، سرگیجه و اسهال نیز مشاهده شود.
علت قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
در زیر علل متعدد درد شدید پریود را بررسی میکنیم:
· انقباضات رحم
· سندروم پیش از قاعدگی (PMS)
· اندومتریوز
· آدنومیوز
· التهاب لگنی
· عفونت مجاری ادراری
· عوامل روانشناختی
· و بیماریهای دیگر
درمان قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
درمان دیسمنوره به عوامل متعددی از جمله سن، سلامت کلی، سابقه پزشکی، شدت بیماری، علت اولیه یا ثانویه آن، تحمل و حساسیت به داروها و روشهای درمانی و نظر و ترجیح شما بستگی دارد. بهتر است با پزشک خود در مورد درمان مناسب مشورت کنید. درمان قاعدگی دردناک شامل استفاده از داروها، روشهای غیر دارویی و در موارد شدیدتر، روشهای درمانی دیگر است.
در ابتدا پزشک تغییر در سبک زندگی را به شما پیشنهاد میدهد که شامل فعالیتهای فیزیکی و تغذیه سالم هستند. در صورت عدم پاسخگویی بدن به این روش از دارو استفاده میشود، داروهای درمانی در این روش شامل مسکنها، داروهای ضد افسردگی و داروهای پیشگیری از بارداری هستند. در موارد شدیدتر، درمان هورمونی و جراحی نیز در نظر گرفته میشود.
بهترین دارو برای قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
در صورت دردهای خفیف تا متوسط قاعدگی، ایبوپروفن بهترین داروی پیشنهادی است. استفاده از استامینوفن نیز در بسیاری از موارد میتواند موثر باشد و به کاهش درد و ناراحتی در دوران قاعدگی کمک کند. برخی افراد ممکن است با مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی درد کمتری را تجربه کنند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است از آمپولها برای تسکین دردهای قاعدگی شدید و تعادل هورمونها استفاده کند.
قاعدگی دردناک (دیسمنوره) و ورزش
تحقیقات نشان میدهد زنانی که به طور منظم ورزش میکنند، معمولا کمتر دچار قاعدگی دردناک میشوند. بنابراین، ورزش میتواند به عنوان یک روش موثر برای کاهش درد و گرفتگی در دوران قاعدگی مطرح باشد. برای بهبود وضعیت، بهتر است هفتهای چند روز ورزش کنید و فعالیت بدنی منظمی را در برنامه خود در نظر بگیرید.
درمان دیسمنوره ثانویه
درمان دیسمنوره ثانویه باید با توجه به علت اصلی آن تعیین شود. پس از تشخیص علت، پزشک میتواند از داروهای ضد بارداری، درمان هورمونی یا در موارد شدیدتر جراحی برای درمان استفاده کند. در هر صورت، تشخیص و درمان دیسمنوره ثانویه باید توسط بهترین متخصص زنان انجام شود.
نتیجه گیری
قاعدگی دردناک یک مشکل شایع است که بیش از نیمی از خانمها با آن مواجه میشوند. این درد معمولا نشانه مشکلات جدیتر در بدن است که نیاز به درمان دارد. عدم توجه به درمان دیسمنوره ثانویه میتواند باعث بروز مشکلات در باروری و آسیبهای بدنی شود. اگر با دیسمنوره و دردهای شدید در دوران قاعدگی و قبل از آن روبرو هستید، توصیه میشود بلافاصله با یک پزشک زنان متخصص درمانی مشورت کنید. این روش امکان دریافت درمان موثر و مناسب را برای شما فراهم میکند.
سوالات متداول
1. آیا امکان جلوگیری از قاعدگی دردناک وجود دارد؟
با توجه به طبیعت دیسمنوره، هیچ روش قطعی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. اما تغذیه سالم و متعادل همراه با فعالیت بدنی منظم میتواند به کاهش دردهای شدید در این دوران کمک فراوانی کند.
2. چه افرادی بیشترین احتمال بروز دردهای قاعدگی را دارند؟
افراد زیر 30 سال، افرادی که قبل از 11 سالگی به بلوغ میرسند، افرادی که سابقه خانوادگی دارند و در دوران قاعدگی خونریزی زیادی تجربه میکنند و همچنین افرادی که قاعدگی نامنظم دارند، در معرض خطر بیشتری برای دردهای قاعدگی هستند.
3. آیا دیسمنوره میتواند خطرناک باشد؟
در اکثر موارد، قاعدگی دردناک خطرناک نیست. اما اگر فرد دچار دیسمنوره ثانویه باشد، بهتر است درمان مناسب را به زودی شروع کند تا از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری نماید.